AKTUALNOŚCI

ŚWIADECTWA

MATERIAŁY EDUKACYJNE

Patron LCP

Opis ikony Świętego Jerzego przedstawiony został po raz pierwszy podczas rekolekcji wielkopostnych dla trzeźwiejących alkoholików i członków ich rodzin odbywających się w Licheńskim Centrum Pomocy. Przesłanie ikony oraz postać Świętego Jerzego wydały się nam szczególnie bliskie idei integralnej pomocy rodzinom i osobom uzależnionym. Dla wielu Święty Jerzy stał się patronem walki duchowej rozumianej jako pełne pokory zawierzenie Bogu i poddanie się Jego prowadzeniu. Przekonał, że przebudzenie duchowe i wewnętrzna przemiana dokonują się mocą Ducha Świętego, a pełnia życia człowieka zależy od rozwoju osobowego i duchowego. Święty Jerzy był realną postacią historyczną, człowiekiem walczącym i zwyciężającym mocą Chrystusa, zło tego świata.


Interpretacja ikony "Walki duchowej"

Spieczona, wysuszona skała symbolizuje świat materialny. Goła ziemia, proch, to wszystko co czasowe, przemijające i skażone. Człowiek nie może doświadczyć pełni życia w oparciu o dobra doczesne bez odniesienia do duchowego wymiaru, a tym samym do Boga. Czarna grota przedstawia królestwo śmierci, otchłań piekielną, która jest barłogiem dzikiego i odrażającego zwierza. Człowiek często postrzegał obszar podziemny jako siedlisko mocy nieczystych, demonicznych, wyobrażając je sobie jako świat dzikich bestii. Smok wychodzący z jaskini przedstawia szatana. Jest to wróg, który poprzez kłamstwo i zastraszanie próbuje ściągnąć człowieka do swego królestwa śmierci i rozpaczy. Smok ma "miłą", jakby niewinną główkę kaczki, "udaje" w ten sposób dobroć i łagodność Boga. Prawdziwe jego intencje ujawniają ostre czarne pazury.

Czerwone tło ikony oznacza triumf Chrystusa w walce duchowej, triumf życia nad śmiercią. Czerwień jest również znakiem miłości Boga do człowieka oraz znakiem ofiary męki krzyżowej - rozlanej krwi jako ceny tej miłości. Ręka Boga Ojca wyłaniająca się z prawego górnego rogu ikony błogosławi Świętego Jerzego. Ojciec posyła Ducha Świętego, aby przypomniał wszystko, co uczynił Chrystus zwyciężając świat i rozjaśniając wszelką prawdę o dobru i złu, życiu i śmierci.


Jeździec - Święty Jerzy

Święty Jerzy jest typem chrześcijanina, który walczy w "Wieku Chrystusa", w konkretnym miejscu i czasie, w których postawił go Pan. Dosiada białego konia szlachetnej rasy arabskiej. Łatwo pokonuje smoka, czyniąc to bez żadnego wysiłku. Wskazuje na to mimika twarzy Świętego, na której nie widać ani śladu gniewu, nienawiści czy strachu. Dzida, którą wbija w paszczę smoka, jest bardzo delikatna, a Jerzy trzyma ją lekko w dłoni, niby piórko.


Moc, dzięki, której Święty Jerzy pokonuje smoka, nie pochodzi z jego ludzkiej natury oraz podjętej przez niego ascezy. Ta moc pochodzi od Boga. Mówi o tym Drugi Krok duchowego programu wspólnoty trzeźwiejących alkoholików: "Uwierzyliśmy, że Siła Większa od nas samych może przywrócić nam zdrowie". Jerzy pokonuje smoka mocą Ducha Świętego, którą na ikonie symbolizuje piękny biały koń. Kolor biały jest na ikonach symbolem wymiaru duchowego. Biały rumak porusza się z gracją, jak gdyby stąpał w powietrzu. To on jest prawdziwym rywalem smoka, któremu patrzy oko w oko.


Święty Jerzy dosiadając rumaka dostosowuje do niego swoje ruchy, tworząc z nim harmonijną jedność i pozwala mu się prowadzić. Jeźdźcowi bardzo zależy na więzi z Bogiem i Jego prowadzeniu. Jedyny ruch jaki wykonuje z niedostrzegalnym wysiłkiem, to trzymanie się lewą ręką, ręką od strony serca, wodzy, które nadają jego życiu właściwy kierunek i poczucie pewności. Święty bowiem nie tyle prowadzi konia, ile daje się jemu prowadzić. Czynią to również trzeźwiejący alkoholicy i członkowie ich rodzin, gdy: "powierzają swoją wolę i życie opiece Boga, jakkolwiek Go pojmują".


Postawę pokory Świętego Jerzego wyraża piękna, bujna czupryna brązowego koloru, który kojarzy się z ziemią. Pokora to stawanie w prawdzie o sobie, własnym życiu, przeszłości. Ta trudna rzeczywistość jest prawdziwym dotykaniem ziemi, lecz to, co bolesne, jest początkiem nowego życia. Prawdę tę znają trzeźwiejący alkoholicy: "Przyznaliśmy, że jesteśmy bezsilni wobec alkoholu i że przestaliśmy kierować swoim życiem". Postawę pokory cechuje także uniżenie się człowieka wobec piękna, świętości i doskonałości Boga. W tym ujęciu pokora jawi się jako wyznanie wiary, ogołocenie siebie z wątpliwych bogactw i mocy tego świata, by jedyne oparcie, moc i nadzieję mieć w Bogu.


Święty Jerzy, podporządkowuje swoje popędy i uczucia symbolizowane przez nieproporcjonalnie małe nogi oraz smukłą talię. Sferę duchową wyraża rozbudowana klatka piersiowa, siedziba serca. Jerzy szanuje i używa intelektu jednocześnie pozwalając, aby był on oświecony wiarą - biała aureola wokół jego głowy. Tutaj, zatem jest miejsce na ascezę i pracę nad sobą, którą obrazują przepasane biodra świętego. Człowiek poprzez umartwienia, wyrzeczenia i pracę nad sobą pozwala Duchowi Świętemu przemieniać samego siebie, współpracując z Nim, tak jak On tego chce i jak go prowadzi.

Bronią Świętego Jerzego jest zawierzenie Bogu symbolizowane przez niebieską tunikę, zbliżoną swym kolorem do chmury, z której wyłania się ręka Boga Ojca. Zawierzenie Bogu wyraża również czerwona kamizelka ochronna. Czerwień kamizelki jest nieco słabsza od czerwieni tła ikony, obrazuje miłość człowieka do Boga, jaką wyznał św. Piotr: "Panie, Ty wszystko wiesz, Ty wiesz, że Cię kocham". Fruwający złoty płaszcz jeźdźca podkreśla, iż wzrost człowieka dokonuje się dzięki łasce Bożej. Złoto jest symbolem Chwały Bożej.


Walka duchowa - jej podstawową prawdą, jest to, iż książę ciemności nie może być pokonany tylko ludzkimi siłami. Szatan, nie jest posłuszny słowu człowieka, a ustępuje jedynie przed Słowem Bożym. W przeszłości nadmiernie podkreślano, że człowiek może własnymi siłami walczyć ze swymi namiętnościami, wadami a nawet z samym kusicielem. Walka duchowa jest sztuką duchową, w której trzeba oddać się w służbę Bogu i pozwolić, żeby Duch Święty wydał owoce w naszym życiu. Odrzucanie tego, co Ojcowie Kościoła nazywają "walką duchową" jest błędem!


Biografia Św. Jerzego

Urodził się ok. 280 r. w Kapadocji w zamożnej, lecz do późnego wieku bezdzietnej rodzinie. Ojcem jego był Pers Geroncjusz, a matką Polocronia z Kapadocji. Ojciec pełnił służbę u boku cesarza Dioklecjana. Jerzy, mając 17 lat, po nagłej śmierci swojego ojca wstąpił do legionów rzymskich i szybko doszedł do rangi wyższego oficera. Inna wersja mówi, że wstąpił do gwardii cesarskiej. Dzięki dawnym zasługom ojca, oraz własnej ambicji i zapalczywości awansował na dowódcę, a z samym cesarzem się przyjaźnił.


W czasie nasilenia prześladowań manichejczyków i chrześcijan przez Dioklecjana, Jerzy miał pełnić funkcję trybuna. Cesarz nakazał, by każdy rzymski żołnierz złożył ofiarę rzymskim bogom (w tym cesarzowi jako bogu). Jerzy będąc chrześcijaninem i przewidując następstwa swojej ewentualnej odmowy wypełnienia rozkazu, rozdał swój majątek, a następnie odmówił złożenia ofiary z powodu ubóstwa. Cesarz zdając sobie sprawę, iż Jerzy jest chrześcijaninem i ma współwyznawców w swoich oddziałach, zakazał mu i jego ludziom otwartego przyznawania się do chrześcijaństwa i ponowił swój rozkaz. Dyscyplina w armii i władza cesarska nie mogła być kwestionowana, a odmowa miała być traktowana na równi ze zdradą.


Teraz Jerzy już otwarcie i stanowczo odmówił i stanął w obronie swojej wiary. Został pojmany, osadzony w więzieniu, a cesarz nasilił czystkę wyznaniową w armii. Jerzego torturowano w sposób szczególnie okrutny. Miało to wyraz w fakcie, że choć nie brakowało wówczas męczenników, Kościół wschodni nadał mu tytuł "Wielkiego Męczennika". Jako, że nie zginął wskutek tortur, został ścięty w Diospolis w Palestynie. Najprostsza wersja biografii Jerzego mówi, iż widząc chrześcijan prowadzonych na kaźń, zdjął zbroję legionisty i przyłączył się do skazańców, by podzielić ich los.


Kult i tradycja

Kult świętego Jerzego rozpowszechnił się zaraz po śmierci i dość wcześnie objął wszystkie kraje wokół Morza Śródziemnego. Najpierw w Egipcie, na Cyprze, w Azji Mniejszej, gdzie było ponad 60 miejsc jego kultu, a potem i w innych krajach. Na Kaukazie cała prowincja otrzymała swoją nazwę od jego imienia: Georgia - Gruzja. Kult jego w Kościele Wschodnim był tak popularny, że wysunął się na pierwsze miejsce po Matce Najświętszej i świętym Michale.


W Kościele Zachodnim kult świętego Jerzego datuje się już od VI wieku. Wówczas w Rzymie zbudowano kościół pod jego wezwaniem. Wkrótce i inne miasta w Italii oddawały się jego przemożnej opiece, obierając go sobie za patrona, jak np. Ferrara, która od czasu wypraw krzyżowych posiadała relikwie jego głowy. Krzyżowcy bowiem przyczynili się w znacznej mierze do rozpowszechnienia jego kultu na Zachodzie Europy. Po wyprawach krzyżowych święty Jerzy stał się głównym patronem rycerstwa europejskiego, zaś Anglia obrała go w 1222 roku swoim szczególnym patronem. Jest także patronem różnych bractw i stowarzyszeń kościelnych; ustanawiano także odznaczenia świętego Jerzego, zwane orderami. Na przykład w Anglii order świętego Jerzego nazwano "Orderem Podwiązki". Jest także patronem Litwy, która jego postać ma w swoim herbie. Ponadto św. Jerzy jest patronem Rosji, Portugalii i skautingu. Do Polski kult św. Jerzego przybył wraz z przyjęciem chrześcijaństwa, a więc już w drugiej połowie X wieku. Jemu była poświęcona kaplica grodowa w Gnieźnie. Wiele miast polskich posiada jego wizerunek swoim herbie.