Geneza Licheńskiego Centrum Pomocy Rodzinie i Osobom Uzależnionym związana jest z wizytą Ojca Świętego Jana Pawła II w Sanktuarium Matki Bożej Bolesnej w Licheniu w dniach 7-8 czerwca 1999 roku. Wtedy właśnie projekt Centrum i postanowienie jego realizacji złożone zostały na ręce papieża jako wotum dziękczynne Zgromadzenia Księży Marianów. Ojciec Święty otrzymał od Marianów obietnicę utworzenia w Licheniu zespołu poradni zajmujących się "nowymi ubogimi" współczesnego Kościoła i świata - osobami uzależnionymi i ich rodzinami. W ciągu zaledwie 10 miesięcy od poświęcenia placu budowy 26 listopada 1999 r. do 24 września 2000 r. powstał budynek Licheńskiego Centrum Pomocy. Uroczystej inauguracji i otwarcia dokonał ks. bp Bronisław Dembowski, ordynariusz diecezji włocławskiej.
Autorem projektu i jego głównym realizatorem oraz pierwszym dyrektorem Centrum został ks. mgr Dariusz Kwiatkowski MIC. Jeszcze przed wstąpieniem do Marianów pracował on od 1986-1989 w ośrodkach resocjalizacji; od 1990 roku związany z ruchem trzeźwościowym, grupami samopomocowymi AA i Al-Anon; w latach 1991-1993 brał udział w szkoleniu dla duszpasterzy trzeźwości w OAT w Zakroczymiu; od 1992 roku uczestniczył w dyżurach Apostolstwa Trzeźwości w Licheniu; w latach: 1998-2000 ukończył w Instytucie Psychologii Zdrowia w Warszawie: SPP (Studium Pomocy Psychologicznej, SPPwR (Studium Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie) oraz warsztaty dla osób współuzależnionych i DDA (Dorosłe Dzieci Alkoholików). W 2002 roku ukończył Studium Terapii Uzależnień.
Licheńskie Centrum Pomocy powstało na bazie działających już w Licheniu dwóch apostolatów: Apostolstwa Trzeźwości oraz Poradni Odnowy Rodziny. Już w 1991 roku z inicjatywy ks. Tomasza Pirszela MIC i ks. Andrzeja Lelewskiego MIC powstał w Sanktuarium Licheńskim punkt pierwszego kontaktu w dziedzinie trzeźwości. W roku 1993 jego działalność rozwinęła się i wzbogaciła o elementy poradnictwa rodzinnego. Do współpracy zaproszono małżeństwa z poradni rodzinnych Lublina, Krakowa, Warszawy, Łodzi i Poznania. Działalność obu apostolatów ograniczała się wyłącznie do sezonu pielgrzymkowego.
Począwszy od roku 1995 w Licheniu, decyzją władz zakonnych Zgromadzenia Księży Marianów, został mianowany duszpasterz trzeźwości. Został nim najpierw ks. Mariusz Jarząbek MIC (1995-1996), następnie ks. Tomasz Pirszel MIC (1996-2000). Mianowanie duszpasterza trzeźwości pozwoliło na całoroczne funkcjonowanie poradnictwa trzeźwościowego w Licheniu. W roku 2000 doszło do powstania LCP, które połączyło w sobie działalność obu apostolatów.
W latach 2000-2003 następuje intensywny rozwój LCP i stopniowe doskonalenie metod pracy. Stałą formą pracy Centrum staje się codzienny dyżur terapeuty, duszpasterza i pracownika pierwszego kontaktu, zimą (listopad - kwiecień) w godz. od 800 do 1800, latem (maj - październik) wydłużony do godz. 2000. Praktyka pokazuje, jak duża jest liczba osób zainteresowanych problematyką uzależnień: w 2001 roku przeprowadziliśmy w Centrum 3391 konsultacji, w 2002 r. już 3770 konsultacji, a do końca września 2003 roku 3350 konsultacji.
Z powyższej statystyki wynika wyraźnie, że ludzi będących w różnego rodzaju kryzysach zgłasza się coraz więcej. Z wcześniejszych obserwacji potwierdza się także i to, że najczęściej szukają pomocy członkowie rodzin osób uzależnionych (żony, matki). Wśród uzależnień dominuje alkoholizm, chociaż coraz częściej mamy do czynienia z narkomanią, nikotynizmem, erotomanią, uzależnieniem od internetu, różnymi zranieniami w dziedzinie płciowości, a także z innymi zjawiskami, jak przemoc w rodzinie, zaburzenia psychiczne, anoreksja, bulimia. Możemy z pewnością stwierdzić, że Licheńskie Centrum Pomocy staje się placówką coraz bardziej znaną w środowisku lokalnym - świadczy o tym chociażby coraz większa liczba zgłaszających się po pomoc osób z okolicznych miejscowości. Przez te trzy lata działalności udało nam się nawiązać owocną współpracę z władzami samorządowymi Powiatu Konińskiego. Zdajemy sobie sprawę z tego, że aby skutecznie pomagać, potrzebna jest współpraca z innymi placówkami i specjalistami. A ponieważ - jak już zostało powiedziane wcześniej - do Centrum trafiają w większości rodziny osób uzależnionych, nawiązaliśmy kontakt z pedagogami z okolicznych szkół (to oni, bowiem, mając kontakt z dziećmi, znają najczęściej ich sytuację domową, często także czują się bezradni wobec niej). W LCP odbywają się spotkania dotyczące zjawiska przemocy w rodzinie, a także narkomanii wśród młodzieży. Ustalaliśmy możliwości współpracy ze szkołami i rodzicami uczniów. W tym okresie rozwija swoją działalność także Poradnia Odnowy Rodziny. Prowadzone są rozmowy i szkolenia na temat naturalnego planowania rodziny, dialogi małżeńskie, pomoc małżeństwom zagrożonym rozbiciem i przeżywającym różnego rodzaju trudności i kryzysy małżeńskie czy też doświadczającym problemów wychowawczych. Poradnia odnowy rodziny prowadzi także kursy przedmałżeńskie.
Ważnym i stałym wydarzeniem w Licheniu stały się Ogólnopolskie Spotkania Wspólnot trzeźwościowych, których tradycyjnym terminem jest ostatnia sobota i niedziela lipca. Pierwsze z nich odbyło się w 1993 roku z inicjatywy Intergrupy AA "Jedność" z Konina, ks. Stanisława Kowalskiego z Koła oraz Apostolstwa Trzeźwości i zgromadziło około 300 uczestników. Odtąd z roku na rok "Mityngi pod gwiazdami" gromadziły coraz liczniejsze rzesze przedstawicieli środowisk trzeźwościowych z całej Polski. W jubileuszowym, X Spotkaniu wzięło już udział 15 tysięcy uczestników.
W roku 2003 w dniach 26-27 lipca, odbyły się jedenaste takie spotkania. Już od 11 lat członkowie wspólnot samopomocowych przybywają do Lichenia, aby prosić Boga i Jego Matkę o łaskę trzeźwego życia i szczęścia rodzinnego. W programie XI Spotkań znalazły się: prelekcja i spotkanie z dr Ewą Woydyłło na temat "Wybieram wolność", Droga Krzyżowa w miejscu objawień w Lesie Grąblińskim, całonocne mityngi wspólnot AA, Al-Anon, Al-Ateen, DDA, AN - Anonimowych Narkomanów, AE - Anonimowych Erotomanów, AH - Anonimowych Hazardzistów, AP - Anonimowych Palaczy oraz koncert muzyki religijno-trzeźwościowej. Mszy Świętej o północy przewodniczył biskup Wiesław Mering, ordynariusz diecezji włocławskiej. Uczestniczyło w niej około 20 tys. osób z całej Polski. Piękna pogoda, mityngi pod gwiazdami, spowiedź i nawrócenia w sakramencie pojednania i pokuty oraz świadectwa trzeźwego życia to dar Licheńskich Spotkań złożony na ręce Boga i Jego Matki w przededniu miesiąca trzeźwości.
W roku 2003 w LCP zorganizowano III rocznicę istnienia Centrum. Było to jednocześnie pożegnanie ks. Dariusza Kwiatkowskiego MIC, który na mocy Dekretu Ojca Prowincjała został skierowany do pracy duszpasterskiej w Anglii. Następcą dyrektora został Ks. Roman Grzona MIC, który już jako kleryk WSD interesował się problematyką trzeźwościową i twórczo współpracował z lubelskimi wspólnotami AA, AL-Anon, DDA oraz AL-Ateen. Był jednym z założycieli grupy modlitewnej "Effatha". W której spotykali się na medytacji Słowa Bożego uczestnicy AA i Al-Anon w Lublinie. Z jego inicjatywy powstała także wewnątrzseminaryjna grupa DDA. W latach 1992-1994 brał udział w szkoleniu dla duszpasterzy trzeźwości w OAT w Zakroczymiu. Od roku 1992 brał udział w pracy apostolstwa trzeźwości w Licheniu. Brał także udział w przygotowaniach pierwszych spotkań trzeźwościowych w Licheniu. Ks. Roman napisał pracę magisterską na Wydziale Pedagogiki Rodziny Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, pt: "Możliwości przezwyciężania podstawowych problemów dziecka z rodziny alkoholowej". Po święceniach kapłańskich ks. Roman został skierowany do pracy duszpasterskiej w mariańskich parafiach w Grudziądzu oraz w Elblągu. Tam także współpracował z miejscowymi wspólnotami trzeźwościowymi oraz włączał się w organizację i prowadzenie Warsztatów dla pomagaczy w Rzepiskach.
Zespół stałych pracowników Centrum utworzyli: terapeuci uzależnienia i współuzależnienia oraz instruktorzy terapii, psycholog i pracownicy administracji. Osoby te były już wcześniej związane z pracą Apostolstwa Trzeźwości oraz z Sanktuarium Licheńskim. Od początku istnienia Centrum aktywnie włączyły się one w tworzenie struktury i metod działania oraz dobrej atmosfery i profesjonalnego stylu pracy. Do poradnictwa rodzinnego zaproszono małżeństwa, wcześniej współpracujące z Poradnią Odnowy Rodziny, wywodzące się z uznanych i sprawdzonych poradni katolickich z całej Polski. W cyklu specjalnych szkoleń warsztatowych zostało wyłonionych 20 wolontariuszy reprezentujących wspólnoty samopomocowe AA i AL-Anon. Do współpracy i odbycia stażu zostali zaproszeni klerycy z mariańskiego seminarium duchownego w Lublinie. Ogółem w ciągu roku pierwszego roku istnienia, pracowało w Licheńskim Centrum Pomocy około 50 osób.
Na mocy dekretu o. Prowincjała Andrzeja Pakuły MIC z dniem 27 sierpnia 2004 r. nowym dyrektorem LCP został mianowany ks. Paweł Rawski MIC. Ksiądz Paweł w czasie studiów seminaryjnych był zaangażowany w działalność kleryckiego referatu trzeźwościowego. Celem tego referatu było zdobywanie i krzewienie wiedzy na temat choroby alkoholowej, pomoc osobom uzależnionym i współuzależnionym oraz promocja trzeźwego stylu życia. Dzięki pracy w referacie oraz udziałowi w mityngach otwartych ks. Paweł mógł poznać lubelskie środowisko AA i Al-Anon. Pielgrzymował ze wspólnotami AA, Al-Anon, Alateen i DDA z Lublina do Częstochowy na Jasnogórskie Ogólnopolskie Spotkania Trzeźwościowe. Brał udział w kursach dotyczących problematyki uzależnień od alkoholu organizowanych przez Ośrodek Apostolstwa Trzeźwości im. O. Benignusa Sosnowskiego w Zakroczymiu. W czasie wakacji, jeszcze jako kleryk, pełnił posługę w Licheńskim Apostolstwie Trzeźwości. 5 maja 2001 r. przyjął w Licheniu z rąk ks. bpa Andrzeja Suskiego święcenia prezbiteratu. Następnie przez trzy lata pełnił posługę duszpasterską w Grudziądzu.
1 lutego 2008 roku funkcję dyrektora objął Ks. Robert Krzywicki MIC. Ks. Robert przyjechał do Lichenia na początku 2006 roku, po trzyletnim pobycie na Białorusi w parafii Prozoroki za Głębokim i studiach w Rzymie. Ukończył specjalistyczne studia w Papieskim Instytucie Wschodnim o teologii prawosławnej, wschodniej, filozofii, duchowości i mentalności wschodniej. Po studiach pracował w Mińsku i Borysowie, w połowie drogi między Warszawą a Moskwą, wśród młodzieży grekokatolickiej i w parafii rzymskokatolickiej. Był dobrze przygotowany do tej pracy, jeśli chodzi o język, historię i kulturę, dlatego mocno się zaangażował. Jednak w pewnym momencie został wycofały przez władze państwowe. Wtedy został skierowany do Lichenia. Praca w Sanktuarium Matki Bożej Licheńskiej była jego pierwszą posługą w Polsce i było dla niego dużą trudnością. Przygotowywał się do pracy na wchodzie, wśród ludzi, którzy żyli w kulturze postsowieckiej. Bał się, że w homiliach, kazaniach będzie używał rusycyzmów. Wszystkiego musiał się uczyć od nowa, jednak Licheń dał mu duże możliwości rozwoju.
1 lutego 2008 roku został skierowany do pracy w Centrum Pomocy Rodzinie i Osobom Uzależnionym. Zaangażował się całkowicie w reorganizację Centrum, stworzenie grupy specjalistów: psychologów, doradców, administratorów, by Centrum miało stały zespół, który pozwoli na kontynuację pracy po zmianie duszpasterza.
Zadania realizowane w Centrum to między innymi pomoc osobom, które na co dzień przychodzą, szukając rozwiązania swoich problemów, ale też prowadzenie rekolekcji dla środowisk trzeźwościowych oraz prowadzenie kursów przedmałżeńskich i rekolekcji dla małżeństw.
Dyrektor starał się zmieniać podejmowane działania, by odpowiadać na wyzwania współczesności, dlatego organizował np. rekolekcje dla osób starszych – Jak być dobrym dziadkiem i dobrą babcią? Jak wspierać swoje dzieci i wnuczęta.
Kolejnym odcinkiem pracy stały się Spotkania Trzeźwościowe. Potrzebowały ich przede wszystkim same osoby uzależnione i ich rodziny, po to, by odnaleźć się w społeczności, wyzwolić się z izolacji i napiętnowania. Pracowaliśmy z wieloma doradcami, wolontariuszami, osobami, które są na co dzień w grupach samopomocowych, by rozwijać licheńskie spotkania trzeźwościowe. Udało się to dzięki temu, że angażował się sztab ludzi, również wolontariuszy i osób odpowiedzialnych za grupy samopomocowe. Przyjeżdżały też osoby mówiące w języku rosyjskim, również z sąsiednich krajów, dlatego myślimy o międzynarodowych spotkaniach. Organizowane były również targi książki.
W pewnym momencie zrodziła się idea, by nagradzać osoby zasłużone dla środowisk trzeźwościowych. Laureaci otrzymywali specjalną statuetkę, którą nazwano „Pelikan”. Nagrodzone zostały znane osoby, dzięki którym powstał ruch Anonimowych Alkoholików w Polsce, osoby, które piszą książki o tematyce trzeźwościowej, inspirują do pracy innych, tworzą grupy samopomocowe.
Następnym dużym wydarzeniem stał się Piknik z mamą i tatą w Licheniu, który odbywa się w ostatnią niedzielę wakacji. Spotkania trzeźwościowe zainspirowały, żeby w 2009 roku zorganizować imprezę dla rodzin, by pokazać rodzinom, że niedzielę można spędzać w sanktuarium i warto spędzać ją razem, rodzinnie. Zapraszano znane zespoły, m.in. Arkę Noego i innych znanych muzyków, by osoby mieszkające w małych miejscowościach mogły posłuchać znanych artystów i spędzić czas razem. Organizowano w tym czasie targi książki dla dzieci czy rodzin, różne gry, zabawy. Wspierano też rodziny psychologicznie podczas spotkań z doradcami i psychologiem. Wszystko po to, by pokazać, że inwestowanie w więzi i relacje będzie owocowało w życiu rodzinnym i osobistym.
Ks. Robert brał udział w programach telewizyjnych propagujących trzeźwość, napisał wiele artykułów do różnych gazet i czasopism, a także książkę „Wspólna droga do wolności”. „Jeśli niepokoisz się, że alkohol odgrywa zbyt dużą rolę w życiu Twoim lub bliskiej Ci osoby - ta książka będzie nieocenioną pomocą. Napisał ją ksiądz, który od 10 lat jest duszpasterzem Licheńskiego Centrum Pomocy Rodzinie i Osobom Uzależnionym. Jest ona zatem owocem wieloletnich doświadczeń i spotkań. Pokaże Ci, jak podjąć niezbędne kroki, aby pomóc sobie i bliskim”. Ta książka jest skierowana również do księży. To swego rodzaju poradnik, co powinien zrobić ksiądz, spowiednik, duszpasterz, gdy zgłosi się osoba, która ma taki kłopot. Ta pomoc musi być skuteczna, bo słowem można zabić, a można człowieka ożywić, podnieść, dać nadzieje, zmienić go i zmotywować do przemiany życia… Ks. Robert Krzywicki MIC po 12 latach pracy w Centrum z dniem 1 stycznia 2021 roku został skierowany do pracy duszpasterskiej w Grudziądzu. Następcą został Ks. Zbigniew Borkowski MIC.
